doctora.az | Həkim mütəxəssisləri rahatlıqla tapın

Diş kariesi: səbəbləri və müalicəsi

Diş kariesi: səbəbləri və müalicəsi

Diş kariesi dünyada ən geniş yayılmış stomatoloji xəstəliklərdən biridir. Bu xəstəlik diş toxumasının tədricən dağılması ilə xarakterizə olunur və müalicə olunmadıqda ciddi fəsadlara səbəb ola bilər.

Diş kariesin yaranma səbəbləri

Mikrobioloji faktorlar

Diş kariesi əsasən ağız boşluğunda yaşayan bakteriyaların fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir. Streptococcus mutans və Lactobacillus kimi bakteriyalar qida qalıqlarını parçalayaraq turşular əmələ gətirir. Bu turşular diş minasını zəiflədir və dağıdır.

Dr. Nadir Əliyev

Almaniya Uzmanı Stomatoloq

Qidalanma faktorları

  • Şəkərli və karbohidratlı qidaların tez-tez qəbulu
  • Turş içkilərin müntəzəm istifadəsi
  • Qeyri-düzgün qidalanma rejimi
  • Vitamin və mineral çatışmazlığı

Gigiyenik faktorlar

  • Qeyri-adekvat ağız boşluğu gigiyenası
  • Düzgün diş fırçalama texnikasının olmaması
  • Diş ipi və digər gigiyenik vasitələrdən istifadə edilməməsi

Diş kariesi-nin inkişaf mərhələləri

1. Ləkə Mərhələsi

  • İlkin mərhələdə ağ ləkə şəklində görünür
  • Bu mərhələdə proses dönəndir
  • Remineralizasiya müalicəsi ilə bərpa oluna bilər

2. Səthi karies

  • Mina qatının səthi zədələnməsi
  • Həssaslıq əlamətləri başlayır
  • Plomblanma tələb olunur

3. Orta karies

  • Dentin qatına qədər irəliləyən zədələnmə
  • Ağrı simptomları artır
  • Təcili müalicə tələb edir

4. Dərin karies

  • Pulpaya yaxın zədələnmə
  • Kəskin ağrılar
  • Mürəkkəb müalicə tələb edir

Diş kariesi-nin müasir müalicə üsulları

Profilaktik müalicə

  1. Remineralizasiya terapiyası
  • Ftorlu preparatların tətbiqi
  • Kalsium tərkibli məhlullarla müalicə
  • Bioaktiv şüşə preparatları
  1. Hermetizasiya
  • Fissurların örtülməsi
  • Çuxurların bağlanması
  • Profilaktik plomblanma

Konservativ müalicə

  1. Minimal invaziv texnikalar
  • Hava-abraziv üsul
  • Lazer müalicəsi
  • Ozon terapiyası
  1. Plomblanma
  • Kompozit materiallar
  • Şüşə-ionomer sementlər
  • Keramik inleylar

Mürəkkəb müalicə

  1. Endodontik müalicə
  • Pulpanın müalicəsi
  • Kök kanallarının doldurulması
  • Post-endodontik bərpa
  1. Ortopedik müalicə
  • Inley və onleylərin hazırlanması
  • Vinirlər
  • Qapaqlar

Diş kariesi-nin yaranmaması üçün tövsiyələr

Gündəlik gigiyena

  1. Düzgün diş fırçalama
  • Gündə minimum 2 dəfə
  • 2-3 dəqiqə müddətində
  • Yumşaq fırça istifadəsi
  1. Əlavə gigiyenik vasitələr
  • Diş ipi
  • İnterdental fırçalar
  • Ağız suyu

Qidalanma tövsiyələri

  1. Rasional qidalanma
  • Şəkər qəbulunun məhdudlaşdırılması
  • Meyvə və tərəvəzlərin artırılması
  • Kalsium və D vitamini tərkibli qidalar
  1. İçki rejimi
  • Təmiz su içilməsi
  • Turş içkilərin azaldılması
  • Şəkərli içkilərdən imtina

Müntəzəm profilaktik müayinələr

  • 6 ayda bir stomatoloq müayinəsi
  • Professional gigiyena prosedurları
  • Erkən diaqnostika

Müalicənin effektivliyi və proqnoz

Müalicənin uğur faktorları

  1. Xəstəliyin erkən aşkarlanması
  2. Düzgün müalicə planının seçilməsi
  3. Pasiyentin tövsiyələrə riayət etməsi

Mümkün fəsadlar

  1. Müalicə olunmamış kariesdən:
  • Pulpit
  • Periodontit
  • Diş itirilməsi
  1. Yanlış müalicədən:
  • Plombun düşməsi
  • İkincili karies
  • Post-müalicə ağrıları

Yekun

Diş kariesinin uğurlu müalicəsi üç əsas komponenti əhatə edir: erkən diaqnostika, professional müalicə və düzgün profilaktika. Müasir stomatologiya kariesin müalicəsi üçün geniş imkanlar təqdim edir, lakin xəstəliyin qarşısının alınması həmişə müalicəsindən daha effektivdir.

Kariesdən qorunmaq üçün müntəzəm stomatoloji müayinə, düzgün gigiyena və sağlam həyat tərzi vacibdir. Xəstəlik erkən mərhələdə aşkar edilərsə, minimal müdaxilə ilə müalicə oluna bilər və ciddi fəsadların qarşısı alına bilər.

Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.

Bu yazını paylaş

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *