Atopik dermatit nədir?
Atopik dermatit xroniki dəri xəstəliyidir. Dəridə qaşınmaya səbəb olur. Çox geniş yayılmış xəstəlikdir. Körpə və uşaqlarda daha çox rast gəlinir, lakin böyüklərdə də müşahidə olunur. Adətən 3-6 aylıq yaş arasında ilk dəfə ortaya çıxır.
Atopik dermatit səbəbləri nələrdir?
Atopik dermatitin dəqiq səbəbi məlum deyil. Lakin aşağıdakı faktorlar bu xəstəliklə əlaqələndirilir:
- Genlər. Allergiya və ekzema ailə üzvlərində rast gəlinir.
- İmmun sistem. Tam inkişaf etməmiş immun sistem dərinin qoruyucu funksiyasına təsir edə bilər.
- Xarici faktorlar. Qış havası, quru, isti temperatur və dərinin nəmləndirilməməsi kimi amillər.
Dr. Nərmin Zakirli
AllerqoloqRisk qrupunda olanlar kimlərdir?
Aşağıdakı hallarda uşaqlardada atopik dermatit riski daha yüksəkdir:
- Ailə üzvlərində atopik dermatitin olması
- Allergiyaların olması
Atopik dermatit əlamətləri
Atopik dermatit əlamətləri gəlib-gedə bilər və ya həmişə mövcud ola bilər. Bədənin istənilən sahəsi təsirlənə bilər. Uşaqlarda əlamətlər adətən üz, boyun, baş dərisi, dirsəklər və dizlərdə olur.
Uşaqlarda əlamətlər adətən dirsəklərin içində, dizlərin arxasında, boynun yan tərəflərində, ağız ətrafında, biləklərdə, topuqlarda və əllərdə olur.
Əlamətlər hər uşaqda bir qədər fərqli ola bilər. Bunlara daxildir:
- Quru, pulcuqlu dəri
- Şiddətli qaşınma
- Qızartı və şişkinlik
- Qalınlaşmış dəri
- Qaşındıqda qabıq bağlaya və maye axa bilən kiçik, qabarıq səpgilər
- Üz, yuxarı qollar və budlarda kobud səpgilər
- Göz qapaqları və ya göz ətrafında tündləşmiş dəri
- Ağız, göz və ya qulaq ətrafında dəri dəyişiklikləri
Diaqnoz üçün uşağınızı mütləq həkimə göstərməniz tövsiyyə olunur.
Diaqnozu necə qoyulur?
Həkim mütəxəssis uşağınızın əlamətləri və sağlamlıq tarixçəsi haqqında soruşacaq. O, həmçinin sizdə və ya ailə üzvlərinizdə atopik dermatit, astma və ya qızdırma, allergik rinit kimi burun allergiyalarının olub-olmadığını soruşa bilər.
Atopik dermatit üçün xüsusi test yoxdur. Adətən testlərə ehtiyac olmur, lakin allergiyadan şübhələnildikdə aparıla bilər. Məsələn, şiddətli ekzeması olan kiçik uşaqların təxminən üçdə birində qida allergiyaları var.
Testlərə daxildir:
- Qan testləri. Uşağınızın qanında immunoqlobulin E (IgE) səviyyələri yoxlanıla bilər. IgE orqanizmin immun sistemi tərəfindən ifraz olunur. Bu, allergiyası və atopik dermatiti olan əksər uşaqlarda yüksəkdir. Digər qan testləri də aparıla bilər.
- Dəri testləri. Allergiyaları və ya digər dəri vəziyyətlərini yoxlamaq üçün dəri testləri aparıla bilər.
Atopik dermatit necə müalicə olunur?
Müalicə uşağınızın əlamətlərindən, yaşından və ümumi sağlamlığından asılı olacaq. Atopik dermatitin müalicəsi yoxdur. Müalicənin məqsədləri qaşınmanı və iltihabı azaltmaq, nəmliyi artırmaq və infeksiyanın qarşısını almaqdır.
Atopik dermatitin müalicəsinə daxildir:
- Həkiminizin məsləhət gördüyü kimi atopik dermatitə səbəb olan qidalardan uzaq durmaq
- İlıq su ilə müntəzəm çimmək və ya tibb işçisinin məsləhət gördüyü kimi yumaq. Bəzən ağardıcı vannalar tövsiyə edilə bilər
- Uşağınızın dırnaqlarını qısa saxlamaq və ekzema sahələrini paltar və ya sarğılarla örtmək ki, dəri qıcıqlanmasına və infeksiyasına səbəb ola bilən qaşınmanın qarşısı alınsın
- Həkimin məsləhət gördüyü nəmləndirici kremlər tətbiq etmək
Həkiminiz həmçinin dərmanlar təyin edə bilər. Onlar ayrılıqda və ya birlikdə istifadə edilə bilər.
Atopik dermatitin mümkün fəsadları nələrdir?
Atopik dermatit aşağıdakı fəsadlara səbəb ola bilər:
- Dərinin qalınlaşması
- Bakterial dəri infeksiyası
- Digər allergiya ilə əlaqəli dəri iltihabı (allergik dermatit)
- Güclü qaşınma səbəbindən yuxu pozğunluğu
- Depressiya
- Steroid kremlərinin həddindən artıq istifadəsi dərinin və dərialtı toxumanın nazikləşməsinə səbəb ola bilər
Atopik dermatitin qarşısını almaq mümkündürmü?
Atopik dermatit valideynlərdən uşaqlara keçdiyindən, qarşısını almaq mümkün olmaya bilər. Lakin araşdırmalar göstərib ki, risk qrupunda olan körpələrin dərisinə gündəlik yağ, krem və ya məlhəm istifadəsi xəstəliyin inkişafının qarşısını ala bilər.
Səhifənin məzmunu yalnız məlumat məqsədi daşıyır. Diaqnoz və müalicə üçün mütləq həkiminizlə məsləhətləşin.
